ارایه گزارش رییس سازمان حج و زیارت به محضر رهبر معظم انقلاب / امنیت و سلامت حجاج مبنای همه برنامه های اجرایی حج 97 
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی حج و زیارت ؛ حمید محمدی رییس سازمان حج و زیارت امروز در دیدار دست اندرکاران حج تمتع، گزارش کاملی را از روند عملیات حج تمتع ۹۷ ارایه کرد.
متن کامل این گزارش به شرح ذیل است:

بسم الله الرحمن الرحیم
حمد و ثنا خداوند منان را که با الطاف واسعه اش، حج به آرامی برگزار شد و امروز در حالی گزارشی اجمالی از توفیقات حج 97 را به محضر حضرتعالی تقدیم می داریم که حجاج کشورمان با رضایت از خادمین خود، به سلامت به وطن بازگشته اند.

از آن رهبر عزیز و عظیم الشان که رهنمودهای گهربارشان، در طول موسم حج، راهگشایمان بود و دعای خیرشان، مایه قوت قلب و دلگرمی همه کارگزاران، صمیمانه تشکر و قدردانی می نمایم.
قطعاً زبان و قلم از بیان و وصف الطاف اللهی قاصر است؛ که بی مدد او، در تلاطم مشکلات و محدودیتها، هرگز توفیقی حاصل نمی گشت. خداوند منان را شاکریم، برای:
• تحقق حجی موفق با حفظ کرامت و حرمت حجاج؛
• حضور عزتمندانه و توأم با امنیت و آسایش حجاج؛
• حسن اخلاق و منش بزرگوارانه حجاج که نظم و انضباط و همراهی شان با برنامه ریزی ها، موفقیت حج را امکان پذیر ساخت؛
• و خدا را شاکریم برای تلاش صادقانه همه خادمین حج در دستگاههای مختلف، که بسیاری هم توفیق تشرف نداشتند.
با اینکه امسال هم، مشکلات زیرساختی مثل محدودیت جدی وسعت زمین در عرفات و منا، وضعیت نامساعد اسکان در مدینه و کمبود شدید آن و همچنین طوفان سهمگین و کم مانند شب عرفه، هر یک به تنهایی می توانست حج را با مشکل و حتی بحران مواجه کند، اما با لطف خدا و همت و تلاش خدمتگزاران و همراهی حجاج، از همه مشکلات به سلامت عبور کردیم.
از نگاه آمار، امسال:
• 86 هزار نفر (85929) در قالب 598 کاروان به حج مشرف شدند
• 75 درصد حجاج بالای 50 سال بودند و 12 درصد بالای 70 سال و فقط حدود 1 درصد زیر30 سال
• کوچکترین زائر دو سال و مسن ترین 113 سال سن داشت.
• حجاج با 315 پرواز به حج مشرف شدند و با 317 پرواز بازگشتند، جمعا 632 پرواز و به همت دست اندرکاران صنعت هوایی کشور، پروازها روانتر انجام شد و نسبت به سال گذشته تأخیرات بسیار کمتری داشت.
• طول سفر بین 28 تا 42 روز شد.
• علیرغم محدودیت انتقال تدارکات از ایران، امسال حجم اقلامی که به عربستان منتقل شد 10% بیشتر از سال گذشته بود.
• برای مدیریت عملیات سنگین حج، سه ساختار تشکیلاتی "1-ساختار شرایط عادی"، "2-ساختار ایام تشریق" و "3-ساختار شرایط بحران" با دقت برنامه ریزی شده بود که الحمدلله مورد سوم بکار نیامد.
با وجود برخی مشکلات و کاستی ها، اما حجاجمان چه در نظرسنجی های روزانه و چه در دیدارهای مستقیم، در سرکشی های مستمر و حضور در جمعشان، اکثراً بزرگوارانه از خدمات و عملکرد خادمین خود ابراز رضایت می کردند. 
به لطف خدا، حجاج راضی بودند، زیرا قبل از موسم حج:
• در طول یکسال کارِ بی وقفۀ آسیب شناسی در 24 کارگروه تخصصی، سعی شد برای رفع مشکلات و ارتقاء خدمات، با دقت برنامه ریزی شود؛
• با ثبت نام و پرداخت هزینه بر بستر فضای مجازی، ضمن تسهیل کار زائرین، بسیاری از آمد و شدهای وقتگیر و پرهزینه حذف شد.
• در انتخاب مدیران و عوامل کاروان ها و مجموعه ها، شاخص های جدی تری وضع و برنامه های آموزشی و توجیهی کاربردی تر و عملیاتی تری برای ایشان برگزار شد.
• اطلاع رسانی و توجیه حجاج از ماهها قبل از تشرف با استفادۀ سازماندهی شده از ابزارهای نوین و پیام رسان های داخلی و جلسات حضوری، گسترده تر و فراگیرتر انجام شد.
• در حوزه سلامت، به اقدامات آموزشی و پیشگیرانه، که به کاهش تعداد بیماری ها و فوتی ها منجر گشت توجه جدی تری شد. (الحمدلله امسال تعداد فوتی ها نسبت به سال های قبل بسیار کمتر بود. 10 نفر و در سال 96، 33 نفر)
• برای تحقق حمایت از کالای ایرانی و اجتناب از بازارگردی، بسترهای خوبی برای حجاج فراهم شد، که قطعا جای کار بسیار بیشتر و جدی تری به ویژه در حوزه فرهنگ سازی دارد، با این حال حجم بار زایرین، امسال نسبت به گذشته کمتر بود.
علیرغم سختی های سفر حج، حجاج از خدماتی که فراهم شده بود، راضی بودند، زیرا در طول موسم حج، می دیدند که:
• امنیت و سلامت حجاج، به عنوان اصل اساسی، مبنای همه برنامه های اجرایی قرار گرفته بود؛
• خادمین در همه حوزه های اجرایی، خالصانه، چون پروانه به دور حجاج میچرخیدند 
• برای خدمت بهتر به حجاج، به جز سال اولی ها، همه عوامل اجرایی حج، گرچه سخت بود، اما از فیض و لذت احرامِ حج بستن، گذشتند تا مبادا احرام، مانع تحرک و خدمت شان شود؛
• تلاش کردند تا جلوه ای از مدیریت جهادی را، در عرصه ای که بسیاری از امور هم در اختیارشان نبود، به نمایش بگذارند؛
• مسئولین اجرایی بصورت مستمر، در همه صحنه¬ها، حضوری میدانی داشتند و همه جا در کنار حجاج بودند؛
• فناوری اطلاعات و روز آمد، بصورت کاملا کاربردی، هم برای حجاج و هم کارگزاران، به منظور تسهیل امور در حوزه¬های مختلف، بخوبی بکار گرفته شده بود، از جمله امداد و راهنمایی و مسیریابی، مدیریت کاروان¬ها، نقل ترددی برای انتقال 86 هزار حاجی در زمان های بسیار محدود در ایام تشریق، رصد و مدیریت رفت و آمد کاروان ها و ...
• برای مدیریت آمد و شدها در ایام پرازدحام و پرمخاطره تشریق، به ویژه جمرات، برنامه ریزی و زمانبندی های بسیار دقیقی شده بود و در مسیرهای رفت و برگشت، عوامل امدادی و راهنمایی حضوری پر رنگ داشتند.
در طول موسم، حجاج می دیدند که:
• ستادهای اجرایی و مجموعه ها و کاروان ها، با تمام وجود تلاش می کردند تا با رفع دغدغه ی مسکن، تغذیه، حمل و نقل، خدمات پزشکی و امداد و راهنمایی و ... بستر مناسبتری برای بهره برداری حجاج از فضای معنوی حج که مقصود اصلی بود و زمینۀ مطلوبی برای اجرای بهتر فعالیت های فرهنگی فراهم سازند.
• در پشت صحنه، افرادی خدوم، در آشپزخانه های مکه و مدینه، ضمن تلاش مضاعف برای راه اندازی مرکز طبخی جدید در مکه، برای پخت و توزیع به موقع غذای حجاج و تضمین سلامت آن، بی وقفه، گرما و سختی و بیخوابی را در طول دوره 60 روزه تحمل کردند. 
• حجاج در طول شبانه روز، می دیدند خادمینی را که در لباس سبز حمل و نقل، در ایستگاه های مکه، هُرم آفتاب سوزان را تحمل می کردند تا حجاج به ویژه پیرزنان و پیرمردان راه گم نکنند و با اطمینان خاطر، با 19 خط نقل ایجاد شده، به مقصد برسند.
• حاجیان، عوامل کاروانها و مجموعه ها را می دیدند که علیرغم فشار کار عادی خود، با لباس زرد امداد و راهنمایی باز هم همه جا بودند، در زیر آفتاب و تابشِ داغِ خورشید، تا حضورشان مایه دلگرمی و آرامش حجاجی باشد که ناخواسته از کاروان جدا افتاده و نگران بودند.
• حجاج می دیدند که حرفشان، گله و شکایتشان، پیشنهاد یا نقدشان، به سادگی و بی واسطه شنیده و به آن رسیدگی می شود؛امسال هم، همه کارگزاران (با جان و دل کوشیدند تا شرمنده حجاج نباشند،) مدیران کاروانها، مدیران مجموعه ها، عوامل آشپزخانه ها، پزشکان، روحانیون و اعضای ستاد و بعثه، با تدبیر و سخت کوشی، تلاش کردند تا رنج سفر را برای میهمانان خدا آسان سازند و حجی موفق را رقم زنند، تا رضایت را بر چهره حجاج و سیمای حضرتعالی ببینند،بی تردید علیرغم همه تلاشها و رضایت نسبی حجاج، جدای از محدودیت هایی مثل کوتاه شدنِ اجتناب ناپذیرِ اقامت در مدینه منوره به 5 و بعضا 4 شب که موجب گلایه مندی حجاج بود، در طول موسم حج کاستی ها و نارسائی هایی نیز وجود داشت. سعی کردیم تا آنجا که ممکن بود مشکلات را در صحنه برطرف یا به حداقل برسانیم. مشکلات و ضعفها با دقت احصا و ثبت شد تا با آسیب شناسی موشکافانه، در برنامه‌ریزی‌های آتی راهکارهای مناسبی برای رفع آنها اتخاذ شود.
از ابتدا تا انتهای موسم حج، ضمن آنکه تعهدات کشور میزبان، به ویژه درخصوص امنیت حجاج و حفظ عزت و کرامت ایشان را با دقت رصد و تحقق آن را با جدیت مطالبه وپیگیری می کردیم، در هر فرصت مذاکره و گفتگویی با مسئولین حج عربستان، موضوع فاجعه منا، حقوق شهدای منا و مسجدالحرام را نیز با جدیت مطالبه کردیم.
در خاتمه ضمن تشکر صمیمانه از حضرتعالی، از حمایت های نماینده محترم ولی فقیه و سرپرست حجاج ایرانی، وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی، شورای عالی امنیت ملی، وزارت امور خارجه، سازمان هواپیمایی کشوری، نیروی انتظامی، پلیس فرودگاه، پلیس گذرنامه، سپاه حفاظت فرودگاه، جمعیت هلال احمر، شرکت فرودگاهها و ناوبری هوائی ایران، شرکت شهر فرودگاهی امام خمینی، اصحاب رسانه و صدا و سیما، بانک مرکزی، بانک ملی و همچنین از زحمات شبانه روزی و خالصانه مسئولین و اعضای ستادهای حج، بعثه مقام معظم رهبری، کلیه مدیران و عوامل مجموعه¬ها، مدیران و عوامل کاروانها، روحانیون، مرکز پزشکی، مجموعه های طبخ غذا، هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران که همه در موفقیت حج، نقش ارزنده ای داشته اند و سبب شدند تا علیرغم پاره ای مشکلات و محدودیت¬ها، حج امسال نیز به بهترین و زیباترین شکل، با شکوه و عزتمندانه برگزار شود و لبخند رضایت بر چهره یکایک حجاج نقش بندد، صمیمانه سپاسگزاری می نمایم.
والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته